Huyển Thoại núi LangBiang Chuyện Kể Nguyễn Trọng

Nguyễn Trọng

Đọc lịch sử thế giới chúng ta biết rõ một điều: trong thời cổ đại, ngọn núi dòng sông, hay một hang động xa xôi hẻo lánh nào cũng đều có một huyền thoại thơ mộng ly kỳ và lãng mạng về sự hiện diện của nó trên mẳt đất chúng ta đang sống .

 Đà Lạt là mảnh đất lãng mạng và thơ mộng đó, và người Việt chúng ta đã coi mảnh đất này là quê hương của tình yêu, là nơi hẹn hò của những cặp trai gái hoặc là nơi than thở của những mối tình éo le, trắc trở (Hồ Than Thở).... 
Vẻ đẹp huyền thoại Đà Lạt một phần do hai ngọn núi Lang Biang mà ra. Người Việt chúng ta phiên âm Langbiang là Lâm Viên và vì thế mới có danh từ Lâm Đồng mà thành phố Đa Lạt là đô thị lớn nhất. 
Hai ngọn núi này có chiều cao khoảng hơn hai ngàn mét so với mặt biển. Chính nời đây đã được bác sĩ Yersin khám phá : có khí hậu tốt, có thể trồng được cây Kina để bào chế thuốc kí ninh chữa bệnh sốt rét .
 Huyền thoại về anh chàng K'lang và người con gái tên HơBiang như sau : Nhà K'Lang và Hơ Biang đều ở dưới chân núi, họ tình cờ gặp nhau trong lần đi hái trái cây rừng; HơBiang gặp phải thú dữ và K'Lang đã dũng cảm cứu nàng thoát chết. Tuy mới lần đầu gặp mặt nhưng cả hai đã bị tiếng sét ái tình đánh trúng tim, và rồi họ yêu nhau say đắm. Nhưng do lời nguyền của hai dòng họ coi nhau như thù truyền kiếp , HơBiang không được kết duyên với K'Lang. 
Nhưng họ đã vượt qua tục lệ khắt khe ấy và đã tự do kết hôn. Họ dời lên đỉnh núi cao để xây tổ ấm. Chẳng may Hơbiang lâm trọng bệnh, K'Lang tìm mọi cách để chữa bệnh cho vợ nhưng bệnh càng ngày càng thêm trầm trọng.Chàng đành quay về báo tin cho người trong Buôn làng dưới chân núi. Nhưng dân làng đã dương cung bắn K'Langvới mũi tên có tẩm thuốc độc . Thấy thế Hơ Biang đã nhào ra đỡ lấy mũi tên oan nghiệt, và nàng đã chết trong tay người yêu K'Lang. Than ơi !còn gì đau lòng hơn là ôm lấy xác vợ hiền hấp hối trong tay. TRước khi nhắm mắt lìa trần Hơ Biang còn nói "em yêu anh" rồi mới trút hơi thở cuối cùng ! Nàng đã liều mình thế mạng cho chàng nên chàng vô cùng thương tiếc! Chàng nức nở khóc than thảm thiết ... Nước mắt chàng tuôn ra thành suối nay gọi là Đankia (Suối Vàng).Sau đó K'Lang cũng buồn rầu héo hắt dần mà chết. Sau cái chết thảm thương của con gái yêu, thân phụ nàng Hơ Biang hối hận lắm ! Ông đứng ra hô hào việc thống nhất hai bộ tộc thành một , có tên là K'ho.Kể từ đó nam nử trong hai dòng họ không còn bịluật lệ khắt khe ngăn cấm nữa, họ được dễ dàngđến với nhau và lấy nhau làm vợ chồng.
Ngọn núi cao ở làng La Ngư Thượng, nớichàng K'Lang và nàng HơBiang chết lúc bấy giờđược đặt tên là LangBiang , tên ghép của đôi traitài gái sắc và để tưởng nhớ đến hai người yêunhau với mối tình chung thủy trọn đời ...
Khi còn là giáo sư ở Đà Lạt, tôi đã cùng mộtsố học sinh leo lên tận đỉnh núi LangBiang tuy lúcđó chưa biết rõ chuyện tình của hai ngọn núi này.
Khi trở về Đà Lạt vào năm 2008, gia đình tôiđã lên ngọn núi bằng xe du lịch vì núi LangBiangnay đã trở thành một trung tâm du lịch hấp dẫnvà ngoạn mục, du khách tới ĐàLạt thường khôngquên lên đỉnh núi để ngắm cảnh.
Theo tôi nhận xét , con người sinh sống ở ĐàLạt ngày nay thường có tâm hồn thơ mộng , anbình và trầm tĩnh vì nhờ khí hậu và thiên nhiêntrong đó có hàng thông xanh , hoa anh đào, đồicỏ mượt, mặt hồ lặng sóng và đặc biệt là bóngdáng những người miền sơn cước ăn mặc sặc sỡđeo gùi sau lưng từ xa vào thành phố buôn bán,tạo thành một bức tranh Kinh Thượng vô cùngđộc đáo và hiếm có ...
Có lẽ vì những đăc điểm kể trên, ai đã từngsống ở Đà Lat. Khi ra nước ngoài định cư, thườngcoi nhau như người cùng làng, cùng xóm dễ gầngũi và thân mật.
Vậy nếu các học sinh ở các trường Trần HưngĐạo, Bùi Thị Xuân hay Quang Trung ngày trướcluôn luôn coi nhau như anh chị em một nhà thìđiều này cũng dễ hiểu mà thôi ...
NguyễnTrọng



Phụ chú Huyền thoại Langbiang (trên bia đá tại đỉnh núi): 
Ngày xưa tại vùng núi này, có người con trai tên Lang, tù trưởng bộ tộc Lát, thương người con gái tên Biang, con gái tù trưởng bộ tộc Chil. Do khác bộ tộc nên nàng Biang không cưới được hàng Lang, vì vậy hai người đành lấy cái chết để giữ trọn và phản đối luật tục khắt khe.
 Khi Lang và Biang mất, cha của Biang hối hận đã thống nhất các bộ tộc người Lát, Chil, Sré...thành chung một dân tộc K'Ho. Từ đó thanh niên nam nữ các bộ tộc dễ dàng yêu nhau, cưới nhau. Mộ hai người dần trở thành hai ngọn núi cao nằm cạnh nhau và dân làng đặt tên cho ngọn núi này là núi LangBiang