Do Thái, Thành phố cảng Haifa
Hướng ra xanh ngát biển Méditerranée, thành phố quan trọng thứ 3 của Do Thái, Haifa /Haifa, Heifa “where Carmel touches the sea” có dẫy núi Carmel và ngọn đỉnh 500 mét cao, được tô điểm như một vương miện lung linh bởi những đốm mầu xanh trắng của cây cành lẫn trong nhà cửa. Haifa có 3 khu vực chính: *Phố thương mại gần bến cảng với lắm buildings của đại diện các công ty quan trọng, các ngân hàng, ga xe hỏa.. *Wadi Nisnar khu buôn bán nhỏ và dành cho cư dân, đa phần là người Ả-rạp bởi sự xuống cấp của các dẫy nhà và đường sá. *Mount Carmel district của người Do Thái, từ ven sườn núi thoai thoải ngang dọc nhiều villas và nhà cao tầng tốt đẹp, dẫn xuống ngay phố thị bên con đường chính Ben-Gurion, có German Colony mang kiến trúc của thế kỷ trước, nhộn nhịp bước chân người, tấp nhập hàng quán, cafés-terrasses, nhiều nhà văn hoá và viện bảo tàng ghi dấu một thời gian dài của dòng lịch sử đầy khó khăn nhưng hào hùng của dân quân Do Thái..
.. Và dòng lịch sử của dân tộc Do Thái vốn rất xa xưa và phải trải qua biết bao biến chuyển đổi dời đến khắc nghiệt, nhưng không hề làm nản lòng tin nơi dòng giống “tuyển dân của Thượng Đế”. Như vào năm 636 BC, dân Palestine đã đánh chiếm thành Moslem đang đông đúc người sinh sống nơi đây.. Để đến năm 1095, Haifa với thành trì kiên cố và hải cảng phồn thịnh bị rơi vào tay đoàn quân Thánh chiến đầu tiên đến từ nhiều xứ sở Âu Châu, theo lệnh ngài Giáo Hoàng Urban II, quyết tâm chiếm Thánh địa và phần Linh mộ /Holy Sepulchre trong tay quân Hồi giáo. Sau, Haifa được tiếp tục phát triển tốt đẹp đến năm 1154, trở thành thương cảng chính của Tiberias, thủ đô toàn vùng biển hồ Galilee.. Nhưng năm 1187, thành trì bị tàn phá, thúc thủ dưới tài năng của vị tướng tài ba Saladin, chỉ huy đoàn quân Ả-rạp qua các trận đánh oai hùng bách chiến bách thắng.. Để năm 1192, các Crusaders /từ crux, cross, croisée của đoàn Thập tự Chinh một lần nữa -sau những thành và bại, lại dồn quân tấn công hải cảng quan trọng Haifa dẫn vào “vùng đất 3 lần thánh hoá của 3 tín ngưỡng Độc Thần giáo là Do Thái, Kitô và Hồi giáo”, đều lấy nguồn cội từ kinh sách cổ Torah của Do Thái giáo.. (*Để vào thời đại của chúng ta sau này, khoa học gia thiên tài Albert Einstein người Do Thái, đã mạnh miệng tuyên bố: The Jewish religion, like all other religions, is a childish superstition.. / The Bible is a collection of primitive legends.. / The word of God is nothing to me. -Đây là những ghi chép trong buổi nói chuyện của một diễn giả gốc Do Thái, cựu Giáo sư một đại học Hoa Kỳ, trên cruise ship Queen Mary 2, trong chuyến World Tour, Far East Voyage 2019).
.. Mãi đến hơn một thế kỷ sau, vào năm 1270 cuộc chiến tranh giành miền thánh địa giữa các đoàn quân Thánh chiến và dân quân Ả-rạp qua 8 trận lớn và nhiều trận nhỏ -đã gieo rắc tổn thất và máu lửa kinh hoàng cho cả đôi bên mới chấm dứt, khi Mameluke Sultan Qualawun of Egypt đại thắng, buộc các Crusaders phải tháo chạy với cơn mộng chiến trường hoàn toàn bị dập tắt, để lại một Haifa điêu tàn cùng nhiều thành phố khác toàn ngổn ngang đá gạch.
Theo thời gian, Haifa dần có từng nhóm người tìm đến sinh sống, cả lắm bọn cướp biển bởi đồi núi và khe động trên bờ biển dài.. Nhưng thêm một lần nữa, năm 1750 Haifa bị phóng hỏa thành bình địa, từ cuộc tranh chấp giữa hai ông Sheilks Ả-rạp.. Nhưng nhờ có vị trí thuận lợi, Haifa lại dần hồi sinh, phát triển khả quan, mở mang thương cảng.
Thế chiến I làm đình trệ mọi hoạt động trên Haifa, vương quốc Anh thừa dịp đem quân chiếm đóng năm 1918, cho xây đường xe hỏa nối liền các thành phố, giúp sự tăng trưởng đáng kể trong nhiều lĩnh vực. Đây cũng là thời điểm khởi đầu cho sự tìm về đông đảo của những người Do Thái lạc loài khắp Âu châu trên vùng Đất Hứa của tổ tiên họ, để dân số Haifa từ 15.000 dân năm 1913 lên 23.000 qua năm 1923. Và tiếp tục tăng đến hơn 100.000 người vào 1936. Nền móng lập quốc “State of Israel” năm 1948 của người Do Thái giúp Haifa khởi sắc tiến nhanh với gần một triệu dân khắp vùng, cả được xây dựng nhiều cơ sở kỹ nghệ tiên tiến hàng đầu, các viện đại học xuất sắc cùng hải cảng to rộng nhất xứ.
BTX-69 đã có Du hành ký về xứ Do Thái -qua chuyến hành hương dài ngày trên khắp vùng Thánh địa -được mong ước kính viếng của mọi tín hữu Kitô giáo toàn cầu. Dẫn đoàn là một linh mục người Québec, bắt đầu sớm mỗi ngày là một thánh lễ.. Rồi những lời dâng cầu, đọc kinh, lần tràng hạt trên từng chặng đường viếng các thành phố, làng thôn, ven nhánh sông hay biển hồ.. Tất cả những địa danh đã in dấu chân Chúa suốt thời gian Ngài tại thế, 2000 năm trước. Khởi điểm từ Nazareth, nơi cô gái trẻ Mary được Tổng lãnh thiên thần thiên sứ Gabriel báo tin cô được hồng ân từ trời để mang ân sủng hoài thai.. Cho đến 34 năm sau, khi Chúa Jesus đổ máu hy sinh trên thập giá. Và phục sinh, về trời.
Trở lại Israel, thuyền đỗ bến cảng Haifa 2 ngày, cho cánh cò xa được ngắm cảnh và thăm vài nơi chốn cũ:
Cách Haifa khoảng 50 km, Nazareth là trung tâm hành hương của các tín hữu Kitô giáo, có Basilica of the Annunciation -thánh đường lớn nhất vùng Trung Đông. Hàng ngày đều cử hành nhiều thánh lễ, và ban đêm các mùa lễ trọng được tổ chức buổi rước kiệu, để dòng người lên đến nhiều ngàn lần bước theo lời kinh tràng hạt mân côi quanh khu vực, vinh danh Thánh Maria Đức Mẹ Chúa Trời..
Bên trong Vương cung Thánh đường Truyền báo Tin mừng có bàn thánh đặt trên vị trí được xem là nơi căn nhà Thiên sứ Gabriel hiện ra loan tin mừng cùng trinh nữ. Hàng đá Bethlehem vẫn còn. Phía trong và ngoài được trưng bầy nhiều tượng và hình họa Đức Bà, được biếu tặng từ rất nhiều quốc gia trên thế giới.
Sông Jordan, nơi “người thợ mộc Jésus” được anh họ hàng là John /Jean, thủ lĩnh một giáo phái nhỏ, thường đi truyền bá cho dân quanh vùng biết là ngày tận thế sẽ không còn xa, cùng khuyên mọi người nên làm phép tẩy rửa mọi tội đã phạm, và phải ăn năn hối lỗi để được cứu rỗi. Theo sách thánh Tân Ước, sau khi Jean làm lễ dìm người em họ Jésus dưới mặt nước sông Jordan thì tầng trời chợt rộng mở, Thánh linh Đức Chúa Thánh thần mang dạng chim bồ câu hiện trên mình Ngài, và có tiếng vang rằng: Người là con yêu dấu của ta, làm đẹp lòng ta mọi đàng. Ngày nay trên khúc sông xưa luôn có từng đoàn người từ khắp các phương trời đến chịu lễ rửa tội lại.
Biển hồ Galilee thênh thang rộng nằm thấp hơn mặt nước biển đến 230 mét, cung cấp nguồn nước chính cho khắp xứ, nay có thành phố Galilee tân tiến và đông dân, là địa danh được nhắc đến nhiều trong sách thánh Tân Ước, như lúc Chúa Jésus đi trên mặt nước, hay khi tông đồ Pierre /Peter quăng lưới, để nhờ ơn Chúa mà có nhiều mẻ cá đầy nặng chiếc thuyền con..
Hồ Tiberias chia chung nước với biển hồ Galilee, mang dòng mạch ngầm tươi mát cho quanh những làng thôn thanh bình, nơi người dân vẫn sống bằng nghề trồng trọt, chăn nuôi, đánh cá như từ ngàn xưa. Gần đấy có dòng suối mang khả năng chữa nhiều thứ bịnh và Capernaum, nơi Chúa Jésus dành nhiều thời gian để giảng dậy, rao truyền thánh điều cứu thế, cùng làm nhiều phép lạ ở Tabgha, như biến mấy mẩu bánh và vài con cá khô thành muôn vạn để nuôi ăn no đủ đến 5000 người. Và cũng trên Mount of the Beatitude nơi đây, Chúa đã ban cho tín hữu bài Sermon of the Mount quan trọng, khiến vùng biển hồ Galilee mang ý nghĩa rất đặc biệt trong lòng giáo dân.
* Haifa: The Shrine of the Báb & Terraces and Gardens,
Ngày 1/3/1909, phần di cốt còn giữ được của ngài Siyyid ‘Ali-Muhammad -The Báb, vị lãnh tụ lịch sử của tín ngưỡng Baha’í Faith, được mang đến chôn cất trang trọng trong lăng tẩm, là tâm điểm tọa ngự trên một phần đất đỉnh cao của Mount Carmen, thoải dài xuống mặt đường chính của trung tâm thành phố. The Shrine of the Báb được xây cất theo kiểu dạng persian với mái vòm dát vàng lộng lẫy, ngày đêm tỏa ánh chiếu rực rỡ thu hút mọi mắt nhìn từ rất xa. The Báb, vị giáo chủ bị thảm sát tại vương quốc Iran năm 1850. Ngài Siyyid ‘Ali-Muhammad tử đạo, hy sinh thân mình trong công cuộc truyền bá nhằm rộng mở con đường đến niềm tin Bahá’u’ Lláh, qua thông điệp cho sự hợp quần, thống nhất trong thanh bình và an lạc của toàn thể nhân loại.
Một khu vực toàn bằng đá trắng với bậc thang cấp cao dài cũng bằng đá tạc trắng rất đẹp, từ chân núi cạnh khu phố chính dẫn lên lăng tẩm The Báb qua 8 tầng cao, mà hai bên là 16 vườn cây xanh hoa tươi lá thắm, trên thảm cỏ mướt xanh được chăm sóc rất kỹ càng. Khách có thể ngắm toàn cảnh đẹp từ phía dưới, hay trên đỉnh cao phía sau mặt tiền chính điện của lăng mộ, có 2 terraces và một vườn hoa khác, đều rất xinh tươi, thanh nhã khiến ai cũng phải xuýt xoa lời khen tặng, do Vườn hoa Lăng mộ vị giáo chủ giáo phái Baha’í được giới thuyền thông phong tặng là một trong những vườn hoa đẹp nhất thế giới. Toàn khu vực được hình thành do sự đóng góp của các tín hữu giáo phái Baha’í.
*Huyền Anh, BTX-69
Gửi ý kiến của bạn
