Vương Quốc Maroc, Thủ Đô Rabat * Huyền Anh

05 Tháng Tám 201512:00 CH(Xem: 10740)
 
 
            Vương quốc Maroc  -  Kingdom of Morocco
 
 
          Dark green: Internationally recognized territory of Morocco.Lighter striped green: Western Sahara, a non-decolonized territory claimed by Morocco as its Southern Provinces.      2015-04-05_12_22_01-large-content    hiver_2015_ha_2634-large-content
 
Với quốc hiệu  Allah, al Watan, al Malik /Thượng Đế, Đất nước, Đức vua,  vương quốc Maroc theo thể chế Quân chủ lập hiến, vua Mohammed VI là nguyên thủ quốc   gia nắm quyền hạn rất lớn, mọi quyết định tối thượng đều do vua chỉ thị. Thủ tướng đảm trách chính phủ và Thượng viện cùng Hạ viện được tuyển chọn qua bầu cử với nhiều đảng phái hợp pháp.  Maroc thuộc khối Ả-rạp Bắc Phi, Tây Sahara, nằm trên lục địa Phi châu nhưng rất gần Âu châu do chỉ cách Tây Ban Nha 14km qua eo biển Gibraltar, nơi nối đôi giòng nước Atlantique và Méditerranée.  Maroc theo thổ ngữ *Berbère có nghĩa Vùng đất của Thượng Đế, diện tích 446.550 km2, tính thêm phần sa mạc Tây Sahara hoang dã được 710.850 km2, dân số 34 triệu mang nguồn gốc Ả-rạp và Berbère, cho Maroc hai ngôn ngữ chính. Tiếng Pháp là ngoại ngữ đầu tiên được giảng dậy tại trường và rất thông dụng, ngay cô bán hàng hay ông tài xế taxi cũng nói khá trôi chẩy. Được tên tặng là Xứ sở của ánh sáng mầu hồngnồng nàn hương sắc, "Royaume du Maroc" miền bắc có phần biển cát vàng óng ả trên Địa Trung Hải xinh đẹp, phía tây thoải dài ven Atlantic qua 3500km bờ biển tô điểm bởi nhiều ghềnh đá chênh vênh ngoạn mục, hướng ra những hải đảo lừng danh xinh tươi như Canaries, Madeira, Azores, Santa Cruz.. của Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha. Thủ đô Rabat, kinh thành và trung tâm văn hóa của các vương triều xưa vẫn giữ được lắm di tích qua một số thành lũy, đền đài mang kiến trúc ngàn năm, hay còn ít nhiều ảnh hưởng 44 năm bảo hộ từ Pháp và Tây Ban Nha, 1912-1956. Các thành phố quan trọng như Casablanca, Marrakesh, Fes, Tangier, Agadir, Meknes.. đều mang nét duyên đặc biệt quyến rũ khách viếng, nhất là được dân Âu châu ưa chuộng do khí hậu dễ chịu qua đủ 4 mùa.
 
Berbère, là một sắc dân du mục có mặt trên vùng Bắc Phi từ nhiều ngàn năm trước Công nguyên. Ngày nay tổng số dân Berbère lên đến 25 triệu, sống đông đảo trên các nước Ả-rạp và một số nước Phi châu. Maroc có khoảng 12 triệu dân thuộc gốc Berbère, trong các thành phố và thôn làng nhỏ người gốc Berbère đa số không nói tiếng Ả-rạp mà chỉ biết dùng ngôn ngữ cội nguồn. Nước Pháp đã nhận gần 2 triệu dân gốc du mục này từ nhiều năm qua, và trên các nước Âu châu khác có hơn 2 triệu người Berbère sinh sống.
 
 
               hiver_2015_ha_2558-large-content          hiver_2015_ha_2511-large-content          hiver_2015_ha_2406-large-content  
  
Người Berbère lập nghiệp trên phần đất Maroc, theo thời gian đã đem lại nhiều tinh hoa từ nền văn hóa cổ, cả được thăng tiến qua các cuộc đổi chác, bán buôn với những thương gia từ các nền văn minh Phoenicia, Roma, Arab, Ottoman.. trên lắm hải cảng quan trọng, cho vương quốc Maroc hãnh diện với 5000 năm lịch sử, dàn trải trên biết bao thời đại vua quan của các ngài sultan, vizir, amir.. Cho đến năm 1957, chấm dứt triều đại Alaouitesultanat Chrérifien với Mohammed V là vị sultan cuối cùng, để ông trở thành vị vua đầu tiên của một quốc gia Maroc tân tiến theo thể chế Quân chủ lập hiến.
 
2015-04-06_09_00_18-large-content hiver_2015_ha_2598-large-content hiver_2015_ha_2606-large-content
*Cửa vào cung điện hoàng gia Maroc  *Biệt điện của vua Mohammed VI không xây theo kiểu "Ngàn lẻ một đêm" mà khá tân tiến  *Đền Hồi giáo dành riêng cho hoàng tộc trong khuôn viên
 
            hiver_2015_ha_2629-large-content      hiver_2015_ha_2636-large-content
                                          
Rất thu hút du khách đến thăm Rabat, cổ thành La Kasbah des Oudayas được tổ chức UNESCO bảo tồn như một di tích lịch sử quan trọng. Mang tên gọi là  Một thành phố nhỏ trong một thành phố lớn, nằm trên ngọn đồi cao cho tầm nhìn khắp thủ đô, thành trì độc đáo La Kasbah des Oudayas được khởi công từ thế kỷ XII với hào sâu, tháp canh, tường lũy cao kiên cố nhằm bảo vệ quân dân trước quấy phá của các bộ lạc du mục quanh vùng.. Cổ thành to rộng và kiên cố, mang mầu đá nâu hồng hài hòa là sắc mầu đặc điểm của vương quốc, bên trong là một nội thành được tổ chức vén khéo với những con đường lát đá dọc ngang qua khu dân cư và thương mại, nhiều hộ dân vẫn tiếp tục sinh sống trong nội thành, như từ ngàn xưa.
 
hiver_2015_ha_2638-large-contenthiver_2015_ha_2654-large-contenthiver_2015_ha_2650-large-contenthiver_2015_ha_2649-large-content 
 
Vào thế kỷ thứ 8, đoàn quân thánh chiến Hồi giáo xua quân đi khắp vùng bắc Phi, khi đến Maroc đã chinh phục sắc dân Berbère, để thống nhất dưới một mầu cờ "Chính nghĩa và Chính đạo" nên Hồi giáo trở thành quốc đạo trên các xứ sở bị chiếm cứ. Các vị vua Maroc vẫn hãnh diện mang dòng dõi từ Ali -là con rể của sứ giả Muhammad qua bà Fatima, con gái được yêu chuộng nhất trong số rất nhiều thê thiếp và dòng con của ngài. Người Maroc rất mộ đạo nên đền thờ được xây cất khắp nơi. Mỗi ngày 5 lần loa phóng thanh từ các tháp cao lê thê vang xa tiếng kêu gọi lẫn lời kinh cầu tha thiết, để mọi người ngưng công việc nhằm thi hành nghi thức  Salat: rửa mặt và tay chân sạch sẽ, đứng lên quỳ xuống dập đầu nhiều lần trên thảm nguyện, mắt hướng về Mecca "Chốn đầu tiên trên mặt đất được tạo thành bởi Thượng đế Allah" và Kaaba "Ngôi nhà của đấng Allah", nơi có gắn một hòn thiên thạch đen, theo truyền thuyết là quà tặng từ đấng Allah, do thiên sứ Gabriel trao cho Ismael, con trai tổ phụ Abraham.  Nghi thức Salat dài khoảng 5-10 phút, mọi người râm ran đọc một số câu kinh ca tụng, khẩn cầu  Allahu Akbar /Thượng đế là đấng tối cao.  Theo đời sống mới, một số quốc gia cho giờ cầu nguyện được gia giảm, nhưng cũng ở nhiều xứ Ả-rạp như trên phố sá Ai Cập, thấy người dân rất chi tiết theo từng câu thánh chỉ Qu'ran, nhiều người bán hàng vẫn mời khách ra đường để họ đóng cửa cho khoảng khắc Salat, hay các hướng dẫn viên lên tiếng: cảm phiền quý vị ngồi chơi, cho tôi ít phút thi hành bổn phận tín đồ. Trên đường phố thấy lắm ông lớn tuổi mà giữa trán có vết sưng u bầm tím, da bị chai sần, do lâu nay thành tâm đến độ cứ dập mạnh trán xuống đất khi cầu nguyện.. Và dĩ nhiên họ được tôn trọng lắm.
 
hiver_2015_ha_2569-large-content hiver_2015_ha_2809-large-content hiver_2015_ha_2578-large-content
*Nhà ga và thành cổ  *Trung tâm Rabat, Avenue Mohammed V  *Nhiều người Maroc có làn da rất trắng trẻo 
 
hiver_2015_ha_2697-large-content  hiver_2015_ha_2670-large-content  hiver_2015_ha_2668-large-content
 
Được đông đảo du khách và dân bản xứ viếng thăm là khu vực Tháp Hassan -đang tu bổ, và lăng tẩm của hai vị vua tiền nhiệm Mohammed V và Hassan II -nội tổ và thân phụ của đương ngôi Mohammed VI.  Trước khi thoát khỏi 44 năm bảo hộ của Pháp và Tây Ban Nha, vương quốc Maroc được lãnh đạo trong gần 3 thế kỷ 1666-1957 bởi các vị sultans, từ ngài Moulay Chérif thuộc dòng dõi Alawi -chính tộc của thủ lãnh Ali là con rể sứ giả Muhammad. Sau, với thể chế Quân chủ lập hiến thiết lập bởi vị sultan cuối cùng Mohammed V -để ông trở thành vị vua đầu tiên năm 1957, qua đến vua Hassan II, và đương kim Mohammed VI.
 
hiver_2015_ha_2681-large-content    hiver_2015_ha_2677-large-content    hiver_2015_ha_2656-large-content
*Lăng mộ của vua Mohammed V giữa mộ hai con là vua Hassan II và hoàng tử Abdallah, được xây dựng trên một đồi cao ven sông Bouregreg trong vòng 10 năm bởi 400 nghệ nhân khéo tay nhất vương quốc, theo kiểu dạng arabo-andalou với các loại đá hoa cương, cẩm thạch hiếm, những chi tiết khắc chạm thật tinh tế, từ sơ đồ và dưới dự chỉ huy của một kiến trúc sư người Pháp gốc Việt Nam tên Eric Vo Toan  *Hoàng gia Maroc qua 5 thế hệ, với hoàng thái tử Moulay-El-Hassan 12 tuổi.

Vua Mohammed VI sinh năm 1963, lên nối ngôi năm 36 tuổi. Vua theo học và tốt nghiệp nhiều trường đại học nổi tiếng, lấy bằng tiến sĩ Luật khoa Pháp.  Do Maroc không lập hoàng hậu nên sau khi lập gia đình với cô Salma, một kỹ sư tin học tươi trẻ mỹ miều, vua phong tặng công nương "Lalla Salma" danh tước Princesse, Altesse Royale.  Maroc như Thái Lan rất tôn kính, xem vua như thiên tử, không ai được quyền châm biếm hay chỉ trích mà chỉ "Xin đấng Allah ban ơn lành cho đức vua".  Và hai hoàng gia Thái Lan - Maroc nổi tiếng là rất giầu, vào hàng đầu trong các hoàng tộc, do nắm trong tay nhiều thương vụ quan trọng..
       
                             Huyen-Anh Du-Ky 800b                   Huyen-Anh Du-Ky 801b
       
Maroc theo đạo Hồi với một tinh thần khá thoáng, người dân có bổn phận tôn kính đạo giáo và thi hành luật kinh Qu'ran, tuy trên lý thuyết cải đạo là mang trọng tội, có thể dẫn đến án tử hình. Phụ nữ Maroc không bắt buộc phải che phủ toàn thân hay giấu tóc.. mà được tùy nghi hành xử, theo một số điều lệ xã hội. Lalla Salma 38 tuổi, rất thanh lịch và hiện đại, khác hẳn các công nương thời trước là luôn có mặt trong nhiều sinh hoạt của vương quốc cùng đứng ra tổ chức nhiều công trình xã hội. Bà hay mặc quốc phục tunique thêu chỉ vàng bạc, đính hạt cườm lóng lánh, đeo nữ trang rực rỡ, cả diện "haute couture parisienne" để hở vai, đầu gối.. Và không hề dùng khăn phủ đầu -là biểu hiệu của nết khiêm nhu, kín đáo mà phụ nữ đạo Hồi phải phục tòng (Islam=Submission) theo kinh Qu'ran. 
 
  2015-04-05_11_44_50-large-content     hiver_2015_ha_2803-large-content
     * Phố thị và tòa nhà của Telegraphe  Poste Telephone  -Nhà dây thép cũ  

Du khách thăm thủ đô Rabat không quên viếng phế tích thành phố cổ có hơn 2000 năm lịch sử Chellah /Sala, đã từng là một thương cảng quan trọng trên Atlantic, nơi đông đúc dân sinh sống cùng xây dựng thành lũy bề thế để che chắn ngoại xâm, với nhiều đền thờ đa thần giáo, nhà hát, forum, trại lính.. Nhưng sau, Chellah bị chiếm cứ bởi đế chế La Mã trong nhiều trăm năm trước khi thành hoang phế vào thế kỷ IV.. Năm 1284 ghi dấu sự khôi phục thành cổ xưa khi sultan Abou Youssef cho chỉnh đốn Chellah thành một dòng tu với nhiều đền Hồi giáo, nghĩa trang và lăng tẩm nguy nga của hoàng tộc..

hiver_2015_ha_2777-large-content 2015-04-06_10_51_21-large-content hiver_2015_ha_2757-large-content
 
Đặc biệt trên vùng đất rộng của Chellah, rất lạ mắt khi thấy những cánh cò trắng tung bay, cất tiếng càm cạp gọi nhau. Có khoảng hơn 100 tổ của loại cò đẹp mỏ đỏ, lông trắng như tuyết, cánh viền đen trên vùng nhiều tàn tích Chellah, chúng kết tổ trên cây cành, tháp cổ, tường xưa..
 
   hiver_2015_ha_2726-large-content  hiver_2015_ha_2767-large-content  hiver_2015_ha_2749-large-content  hiver_2015_ha_2723-large-content
 
Kinh tế Maroc từ ngàn xưa cơ bản dựa trên hoa mầu nông nghiệp, chăn nuôi gia súc, đánh bắt hải sản.. sang đến thời thông thương bán buôn sầm uất trên biển rộng, hay xuyên sa mạc Sahara với "les hommes bleus" -mầu quốc phục của lái buôn /chamelier. Ngày nay nông nghiệp chiếm hơn 50% nhân công -hoa quả cam quít Maroc nổi tiếng ngon ngọt, ngành thủ công như thuộc da, dệt vải, may mặc.. xuất cảng khả quan. Hải cảng quan trọng cho thương thuyền và du thuyển đổ khách viếng, ngành du lịch thu hút hơn 10 triệu người hàng năm. Maroc giống Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ, là những nước đang trên đà tiến tốt đẹp. Tuy không có tài nguyên dầu khí như nhiều xứ bạn Ả-rạp nhưng Maroc dồi dào quặng mỏ phosphate, chiếm đến 3/4 lượng trữ thế giới, xuất cảng khắp nơi, cho Maroc thứ hạng 5 trong danh sách có nền kinh tế phát triển khá trên lục địa châu Phi, hàng năm trung bình tăng 6% từ khi vua Mohammed VI lên ngôi năm 1999. Theo bảng tính của International Monetary Fund 2014,  GDP/PPP -per capita của Maroc đứng hạng 115 với Int. dollars $7606/năm (Việt Nam hạng 126, $5.635).
 
Do đã từng theo tour qua nhiều thành phố trên Xứ sở của ánh sáng mầu hồng, cái nhìn tổng quát cho thấy Maroc có nhiều thành thị và làng thôn rất exotic, đầy hương sắc lạ, nồng nàn quyến rũ khách xa. Người dân cởi mở và thân thiện, do giới tiểu thương nương nhờ nhiều vào số lượng khách viếng hàng năm.. Nhưng Maroc nhiều còn lắm khuyết điểm cần được chú ý, tuy vua Mohammed VI đã ra sức cải tổ nhiều điều lệ làm tân tiến vương quốc, khả quan vượt trội so với hai thế hệ cha ông, Maroc vẫn chưa chu toàn được nhiều sơ suất xã hội như về y tế, kinh tế, giáo dục.. Tình trạng thất nghiệp của giới trẻ và của cả tổng số dân khá cao, khiến nhiều người vẫn vượt biển và biên thùy sang các nước Âu châu kiếm sống. Nhiều ngành nghề thiếu sự quan tâm chặt chẽ, người dân đa số chỉ biết tin vào chính đôi bàn tay mình.. Hoàng gia hàng năm tự duyệt một ngân sách riêng lên đến US$280 triệu, thêm bao biệt đãi khác từ công quỹ. Tài nguyên và bao thương vụ quan trọng đều nằm trong tay một số gia tộc. Đi trên nhiều thị thành lớn nhỏ, giữa những sắc và hương, giữa tân kỳ và xa hoa, vẫn thấy đầy rẫy cảnh khăn khó của dân tình, khiến nhiều du khách không tránh khỏi chạnh lòng... 
 
3 Huyen-Anh Du-Ky 729  Huyen-Anh Du-Ky 727b  hiver_2015_ha_2507-large-content
          
 
Huyen-Anh_Du-Ky_739[1]  hiver_2015_ha_2761-large-content  hiver_2015_ha_2557-large-content
   
 
*Huyền Anh - BTX69

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn