Kongeriget Danmark - Vương Quốc Đan Mạch
Hoàng gia Đan Mạch: hoàng hậu Margrethe diện lễ phục của triều đình Huế, hoàng thân Henrik mặc áo cổ đứng nút thắt, công chúa Mary duyên dáng trong chiếc áo dài cách tân tươi thắm cạnh phu quân là hoàng thái tử Frederik, công chúa Marie, hoàng tử Joachim. Quốc phục được may tặng trong chuyến công du Việt Nam của hoàng gia năm 2009.
Với bản quốc ca Der er et yndigt land / Có một xứ sở xinh đẹp và là một vương quốc vững vàng từ hơn 10 thế kỷ qua, Đan Mạch rất thanh bình thịnh trị với diện tích nhỏ nhất vùng Scandinavia miền Bắc âu, do chỉ được 43.094 km2, dân số 5.6 triệu. Nước Đan Mạch gồm một bán đảo nối liền biên thùy xứ Đức, và 443 hòn đảo mà chỉ 72 có dân cư, lớn nhất là Zealand 7000 km2 cùng nhiều đảo nhỏ như những nét chấm phá xanh tươi trên bờ biển lạnh nước nhà dài đến 7314 km, cho Đan Mạch từ ngàn xưa có khuynh hướng thiên về ngành hàng hải. Theo thể chế Quân chủ lập hiến đa đảng phái, biểu tượng là nữ hoàng Margrethe II, Quốc hội nắm quyền lập pháp, chính phủ thủ tướng giữ quyền hành pháp, thủ đô Copenhagen tân tiến nằm ven biển Baltic thơ mộng. Đan Mạch cũng sở hữu đảo Greenland to rộng đến 2.166.086 km2 với 56.370 dân, nằm trên cực bắc địa cầu, và cả quần đảo Faroe.
Khoảng hơn 100.000 năm trước vào thời kỳ băng hà đã có người ở trên vùng đất này, do ngành khảo cổ tìm được nhiều vết tích trong những hang động đá. Từ 14.000 năm cũ thêm những nhóm dân du mục đến sinh sống, rồi 6000 năm cho dấu hiệu khả quan của ngành nông nghiệp.. Theo thời gian, đến năm 980 lãnh chúa Harald Blauzahn mới thống nhất được các vương quốc tự trị dưới chung một mầu cờ. Và cũng từ "Harald răng xanh" này mà Đan Mạch mang nòi giống Viking, một nhóm quân từ thế kỷ thứ 8 đến 11 đã tung hoành trên các vùng biển bắc phương bằng vũ lực, mang tiếng hung bạo gây lắm kinh hoàng. Quân Viking đã làm chủ tình hình trên vùng biển lạnh với hàng loạt chiến thuyền vẫy vùng, từ buôn bán đổi chác đến những cuộc hải chiến đẫm máu, các chiếm cứ tàn bạo, cướp của giết người không nương tay -mà lịch sử qua các tranh vẽ cũng như phim ảnh sau này, cho thấy bao cảnh gươm đao bạo lực với quân Viking quần áo lôi thôi, râu tóc tua tủa, chân gỗ tay móc sắt.. rất kỳ quái.
Hoàng gia Đan Mạch có một thời đại rất huy hoàng lừng lẫy khắp Âu châu, từng gởi chiến thuyền sang gây hấn với vương quốc Anh, cường quốc Đức, lẫn xâm lấn các xứ bạn cận kề trên khắp các vùng biển Bắc và Baltic. Sau, Đan Mạch liên kết với Thụy Điển cùng Na Uy dưới một vương triều qua Kalmar Union /Kalmarunionen mà Đan Mạch ỷ thế mạnh nắm nhiều quyền bính.. Để rồi qua rất nhiều biến chuyển chính trị và bao cuộc vùng lên của các miền bị trị, và cũng theo cuộc cách mạng xóa bỏ vương quyền năm 1789 bên Pháp, nhất là với cuộc Cách Mạng 1848 mang nhiều cải tổ trên Âu châu, Đan Mạch trở thành một nước quân chủ lập hiến năm 1849.
Khí hậu Đan Mạch thuộc dạng lạnh nhưng khá ôn hòa. Do có nhiều hồ và đảo nên thủ đô và các thành phố quan trọng đều nằm trên những hòn đảo khác nhau. Đan Mạch cùng với các nước bạn vùng Bắc âu Thụy Điển, Na Uy, Finland, Iceland luôn liên tiếp và thay phiên nhau đứng hàng đầu trong danh sách được bình chọn là các đất nước rất giàu do công quỹ thật dư dả, khả năng kinh tế phong phú, quy củ xã hội an toàn, dân trí cao, dân tình có điều kiện sống viên mãn vào bậc nhất thế giới.
Lịch sử của 3 quốc gia Na Uy, Đan Mạch và Thụy Điển có nhiều điểm tương đồng, ngôn ngữ cũng khá gần với nhiều từ ngữ giống nhau do qua nhiều thế kỷ đã hợp nhất dưới một vương triều. Tiếng Anh là ngoại ngữ mà trẻ nhỏ được học từ lớp mẫu giáo nên đa số người lớn thành thạo, tiếng Pháp và Đức cũng được giảng dậy thêm. Gần 85% dân giữ truyền thống một nhánh Thiên Chúa giáo của giáo hội ly khai Luther. Khoảng 10% dân số Đan Mạch có gốc nhập cư từ các nước Âu và Á châu.
*Tòa Thị chính và tượng vàng ghi danh ngài giám mục Absalon, có công lập nên Copenhagen ở thế kỷ XII
Theo bình chọn của tờ báo kinh tế Mỹ Forbes, Đan Mạch xuất sắc vượt hẳn các nước bạn vùng Scandinavia do có môi trường cho đầu tư và kinh doanh thuận lợi nhất, và cũng là xứ sở chiếm hàng đầu với những ưu điểm trên các lãnh vực như giáo dục, phúc lộc xã hội, săn sóc y tế và chăm lo sức khỏe của toàn dân.. Đan Mạch cùng với Thụy Điển và New Zealand được đánh giá là 3 trong những quốc gia ít tham nhũng nhất hoàn cầu. Nguồn lợi chính từ xuất cảng những thực phẩm biến chế của ngành nông ngư nghiệp, chăn nuôi đến các hàng hóa mang chất lượng cao, các thành phẩm kỹ nghệ danh tiếng như rượu bia, máy móc điện tử, cơ xưởng đóng thương thuyền.. Đan Mạch có công ty sản xuất trang phục Mascot đặt cơ sở lớn ở Hải Dương xứ Việt, rồi những thương hiệu nổi tiếng như Moller-Maersk Group -vận chuyển hàng hải quốc tế, đồ chơi Lego, Bang & Olufsen (điện tử hi-fi), dược phẩm Lundbeck-Novo Nordisk.. rất được ưa chuộng chốn trời Âu.
Thủ đô Copenhagen xinh tươi với diện tích 88 km2 và khoảng 600.000 dân. Trên các công viên và phố xá được dựng đặt rất nhiều hình tượng danh nhân bề thế to đẹp, nhưng Nàng Tiên cá thu hút khách viếng nhất. Từ danh tiếng và những áng văn đã đưa vào mộng đẹp bao thế hệ trẻ thơ theo những chuyện cổ tích đẹp như mơ của Andersen.. Hay tại cặp mắt buồn vời vợi, mòn mõi mong chờ của cô gái nhỏ lẻ loi trên phiến đá đã luôn khơi động lòng người ?
Đất nước tuy nhỏ và thưa dân nhưng nền văn học của Đan Mạch cũng đóng góp nhiều cho kho tàng văn hóa năm châu, như với những tác phẩm cổ tích của Hans Christian Andersen được đón nhận khắp cùng thế giới qua các dịch bản The Little Mermaid, The Emperor's New Clothes, The Ugly Duckling.. Copenhagen vinh danh nhà văn của tuổi thơ này qua bức tượng đồng và Dragon Fountain với những con thú huyền thoại trong trí tưởng tượng phong phú của Andersen, trên quảng trường to rộng nhất khu trung tâm thủ đô.
Nữ văn sĩ nổi danh Karen Blixen đã cho ra đời nhiều tuyệt tác, hoặc Johannes Vilhelm Jensen - giải Nobel năm 1944, mà quyển Kongens Fald đã được bình chọn là tác phẩm thế kỷ của đất nước Đan Mạch, được xuất bản dưới nhiều thứ tiếng. Hai nhà văn Karl Gjellerup và Henrik Pontoppidan đã từng đoạt giải Nobel, cũng như nhiều khoa học gia, mang danh dự cho nước nhà. Đan Mạch có vị trí tốt đẹp trong nền phim ảnh quốc tế, cùng thời với Pháp, Đức, Mỹ từ các bộ phim câm đen trắng thuở khởi đầu, với các nghệ sĩ tiên phong đã dùng tài ba làm thăng hoa cho nghệ thuật thứ 7. Những nhà đạo diễn được nêu danh như Bille August, Carl Theodor Dreyer, Lars von Trier cũng góp phần không nhỏ vào những films d'auteur có giá trị lâu dài. Tài tử Viggo Mortensen và cô Scarlett Johansson nõn nà bên Hollywood là dân gốc Đan Mạch. Trẻ em các xứ Bắc Âu đều có làn da trắng sữa, tóc vàng ánh như tơ trời xem rất đáng yêu, làm nhiều khách xa hay hỏi phép để chụp hình..
Thật thích thú khi thăm viếng thủ đô Copenhagen năng động, đầy sức sống và lôi cuốn với những khu phố xinh tươi, đền đài dinh thự to đẹp. Vườn Tivoli là cả một khuôn viên mênh mang rộng với nào những sở thú, nhà văn hóa, phòng triển lãm, khu lịch sử tạo dựng cảnh sắc nhiều nước bạn bốn phương, rồi nhiều mục giải trí cho trẻ nhỏ như một Disneyland thu gọn. Hoàng cung Amalienborg lộng lẫy, những giáo đường dinh thự thật cổ kính.. Trên vài dòng kênh nước dập dình, thuyền lướt nhẹ cho khách ngắm Copenhagen, từ bến cảng Nyhavn với những dẫy nhà sắc mầu tươi thắm, các dinh thự và giáo đường cổ kính đến những kiến trúc bề thế, rất hiện đại.
Kiểu dạng tân tiến của Den sote diamand / Viên kim cương đen, là Thư viện hoàng gia thật to rộng
Copenhagen không nhiều kênh đào xuyên qua khắp thành phố như Amsterdam, chỉ vài dòng uốn lượn mang khách ngắm những đền đài, tháp cổ, dinh thự.. Trên bến cảng khu phố Nyhavn, hai dẫy nhà mầu sắc tươi thắm hay được dùng trên poscard, cùng với Nàng Tiên cá, là biểu tượng của Đan Mạch.
Thánh đường Nikolaj trong khu phố chính ven bờ kênh và Bảo tàng viện Hải dương học
Khu vườn giải trí Tivoli mênh mang rộng, nơi nhiều gia đình hay đến thưởng thức lắm thú vui
Ngoài thủ đô Copenhagen thật nhộn nhịp tràn đầy sức sống, Đan Mạch có những rừng xanh mượt mà, bao núi cao tuyết phủ, các đảo nhỏ hồ xinh, nhiều thôn làng thật xanh tươi yên ả cho du khách lắm chọn lựa.
Huyền Anh
** ** ** **
Gửi ý kiến của bạn